اهل دریا
این ترانه تقدیم به شیر مردان غیور خطه جنوب.همسایگان و پاسبانان خلیج تا ابد فارس ؛ مردان آفتاب سوخته ی بوشهری که در مرام و معرفت و عاشقی همتا ندارند و زنانی که در پاکی،شجاعت، مرام و غیرت کم از مردان این دیار ندارند.
مو(۱) از شرجی و گرما پا گرفتـُم
مو احساسم رو از دریا گرفتـُم
میشه از واژه هام خـُرما بچینی
مو این میراثو از نخلا گرفتـُم
مو همبازیم – شن و موج و صدف ، عشق
غروب ، ساحل ، صدای موج و کف ، عشق
مو از دریام و دریا از مو دریان(۲)
خلیج فارس سی(۳) مو یعنی شرف ، عشق
رفیقم تور ِ و خورشید و قایق
دلـُم بی انتهان ، دشت شقایق
مو خونه م لِنجه(۴)، از توفان نترسم
سِرُم بالان ، مث نخلای عاشق
اگه روم(۵) سبزه و تاریک و تاره
دلـُم برفی به رنگ شوره زاره
مو دستام زبر و صافه ، ها(۶) ! کویره
غرور و غیرتم رو کوه داره
تـُو سفره م – ماهی و خـُرمایه(۷) و نون
حصیره(۸) فرش ِ مو – شکر ِ خدامون
ترانه م شَروه ی(۹) مفتون(۱۰) و فایز(۱۱)
صدام سوز دل انگیز ِ « نِی انبون »(۱۲)
دلـُم شاعرترین مجنون ِ دنیان
عروسم لیلی ِ – بانوی دریان
اصیله ؛ قانعه ؛ جفته ؛ عزیزه ،
هنرمنده ؛ نجیبه ؛ پاک و زیبان
دل ِ مرد جنوب ، وقتی اسیره
حتی دریا رو – رُو دوشش می گیره !
دلش سی دشمنا سختیه صخره س
تـُوی راه رفاقت از حریره
مو اهل سنج و دمامم(۱۳) که خوبم !
مو تنها شاهد اوج غروبم
مو جونـُم خاکمه ، ایران ِ عشقم
مو مرد آریایی ِ جنوبم
توضیحات :
1. مو (Mo) : من – ۲. دریان : دریاست (ا ن به معنی است به کار می رود) – ۳. سی (Si) : برای – ۴. لِنج : به کشتی های کوچک ماهیگیری می گویند.که آن برای سفرهای دریایی نیز استفاده می شود. – ۵. روم : روی من ، چهره ام – ۶. ها : بله ، آری. در اینجا یک نوع تاکید است. – ۷. خرمایه : به معنی خرما است.(البته این نوع استفاده از «یه» در زبان بوشهری اصلا رایج نیس.من مجبور به استفاده از این کلمه شدم) – ۸. حصیر : زیر اندازی است که از برگ درخت نخل درست می کنند.به برگ درخت نخل در زبان محلی « پیش» گفته می شود که علاوه بر حصیر از آن ، کلاه ، نمد ، زنبیل ، جارو و غیره نیز ساخته می شود. ۹. شَروه : آوازی سوزناک و دلنشین که در میان مردان و زنان بوشهری بسیار رایج و محبوب است.اشعار این آواز غالباً دوبیتی است.از بزرگترین شروه خوانان می توان به مرحوم جهانبخش کردی زاده (ملقب به بخشو ) و پولاد اسماعیلی که هم اکنون بیمار هستند ، اشاره کرد. – ۱۰. مفتون : مرحوم سید بهمنیار حسنی ملقب به مفتون از دوبیتی سرایان مشهور جنوبی (منطقه دشتی استان بوشهر) است که اشعاری بسیار دلنشین دارد و از اشعار او در خواندن شروه استفاده می شود. – ۱۱. فایز : محمد علی متخلص به فایز دشتی به سال ۱۲۵۰ هجری قمری در کُردوان (روستایی در منطقه دشتی قدیم) متولد گردید .وی بدون تردید بزرگترین دوبیتی سرای ایران است که اشعار او بسیار عاشقانه ، عارفانه ، بی نظیر و دلنشین است.در مورد او و عشقی که به یک پری داشت افسانه ها نقل شده.او زاده ی دشتی است و به اشتباه او را فایز دشتستانی می خوانند در حالیکه ایشان هرگز در دشتستان سکونت نداشته اند. – ۱۲. نی انبان : یا نی انبون سازی محلی و بومی جنوب است که از نی و پوست بز یا گوسفند درست می شود.این ساز نوع بادی است و صدایی بسیار دلنشین و گاهاً سوزناک دارد ولی با این وجود بیشتر در مراسم های شادی از آن استفاده می شد. – ۱۳. سنج و دمام : از دیگر آلات موسیقی جنوب است که صدایی تند دارد و بیشتر برای مراسمات دسته ها و هیئت های عزاداری مخصوصا در ماه محرم مورد استفاده قرار می گیرد.