از عدالت می نویسند، از تخلّف می خورند (علیرضا قزوه)
از عدالت می نویسند، از تخلّف می خورند
می نویسم دوستان! معیار خوبی مرده است
دوستان خوب من تنها تأسّف می خورند!
این که طبع شاعران خشکیده باشد عیب کیست؟
ناقدان از سفرۀ چرب تعارف می خورند
عاشقان هم گاه گاهی ناز عرفان می کشند
عارفان هم دزدکی نان تصوّف می خورند
یوسف من! قحطی عشق است، اینان را بهل!
کلفت دین اند و دنیا، از تکلّف می خورند
آخر این قصّه را من جور دیگر دیده ام
گرگ ها را هم برادرهای یوسف می خورند!
علیرضا قَزوه (زاده بهمن ۱۳۴۲ در گرمسار) نویسنده و شاعر معاصر ایرانی است. او از جمله شاعران حوزه انقلاب و دفاع مقدس شمرده می‌شود و درون‌مایه اشعار او مذهبی است. اشعار او در قالب شعر سپید و غزل منتشر شده‌است.[۱] او رئیس مرکز تحقیقات فارسی رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو بود.[۲][۳] وی با شعر بلند مولا ویلا نداشت به عنوان شاعری منتقد وارد فضای هنر و ادبیات شد.
علیرضا قزوه در اول بهمن ماه سال ۱۳۴۲، در گرمسار به دنیا آمد. دوران کودکی و تحصیلات را در همان‌جا گزراندو در سال۱۳۶۱، دیپلم تجربی گرفت. در سال ۱۳۶۴، وارد دانشگاه حقوق قضایی قم شد و در سال ۱۳۶۹، به دریافت مدرک کارشناسی این رشته نائل آمد. تحصیلات خود را در رشته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران ادامه داد و در سال ۱۳۷۶موفق به دریافت مدرک کارشناسی ارشد گردید. وی در سال ۱۳۹۱ از آکادمی علوم روسیه دانشنامه دکتری خود را در رشته فیلولوژی دریافت کرد. قزوه اولین شعر خود را در سال ۱۳۶۰ سرود و در سال ۱۳۶۳همکاری خود را با مجله امید انقلاب آغاز کرد. شعرهای وی تا کنون به صورت پراکنده در بیشتر روزنامه‌ها، مجلات کثیرالانتشار مجموعه شعرهای گرد آوری شده، انتشار یافته است. قزوه تا کنون با روزنامه‌های جمهوری اسلامی اطلاعات ماهنامه ادبستان صدا وسیما جمهوری اسلامی ایران حوزه هنری بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس و… همکاری داشته است. وی از سال ۱۳۶۸تا سال۱۳۷۷مسئولیت صفحه «بشنو از نی» روزنامه اطلاعات را عهده دار بوده است. از سال ۱۳۷۸وابسته فرهنگی ایران در کشور تاجیکستان بود. وی از جمله شاعرانی می‌باشد که تا کنون در بیشتر همایش‌های سراسری شعر دفاع مقدس، و شب شعرهای دفاع و مقاومت حضوری فعال داشته است. در طول دفاع مقدس مدت یک سال را در جبهه‌ها گذرانده است. «قزوه» در سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۲ مسئولیت کانون‌ها ادبی در فرهنگ سراهای تهران را عهده دار بود. [۴]
سبک شعر
قزوه از غزلسرایان دهه شصت به شمار می‌رود، گرچه آثاری نیز در عرصه شعر نو دارد.[۵] از لحاظ محتوی وی از اولین شعرایی است که به سیاهکاریها در دوران جنگ اعتراض می‌کند. در مجموعه «از نخلستان تا خیابان» می‌سراید:
دسته گلها دسته دسته می‌روند از یادها گریه کن ای آسمان در مرگ طوفان‌زادها
سخت گمنامید اما ای شقایق سیرتان کیسه می‌دوزند با نام شما شیادها
«بگذار ملوک/به آرامگاه خانوادگیش بنازد/و هر روز عکس پدر بزرگش را پاک کند/تا همه بدانند/ نجیب‌زادهٔ قاجاری است/و از روی قصد/کوچهٔ شهید صداقت را/کوچهٔ اعتصام السلطنه بنامد/ دیروز در خیابان، زنی را دیدم/که مانتوهای سبک سامورایی را تبلیغ می‌کرد/با آستینهای تنگ/ مخصوص آنان که با تیمّم نماز می‌خوانند/و تاجری سه تیغه را/که به مرد شش میلیون دلاری محل نمی‌گذاشت/هزار تا چاقو می‌ساخت/همه‌اش را احتکار می‌کرد.»[۶]
در زمینه شعر جنگ از قزوه در کنار شاعرانی همچون مهرداد اوستا به عنوان چهرهٔ‌های مشخص کننده این سبک نام برده می‌شود.[۷]
مسئولیت‌ها
مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی از اردیبهشت ۱۳۹۲[۸]
مسئولیت صفحهٔ ادبی روزنامهٔ اطلاعات (بشنو از نی)
وابسته فرهنگی ایران در کشور تاجیکستان از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۸
وابسته فرهنگی و مدیر مرکز تحقیقات فارسی ایران در هندوستان از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۱
دبیر چهاردهمین کنگرهٔ سراسری شعر دفاع مقدس در استان کرمانشاه
دبیر نخستین جشنواره بین‌المللی شعر فجر[۹]
مسئول دفتر شعر و موسیقی وزارت ارشاد[۱۰]
جوایز
در بیست و چهارمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، قزوه به خاطر کتاب شعر با کاروان نیزه جایزه تشویقی گرفت.[۱۱]
«علیرضا قزوه» و «حمیدرضا برقعی» به عنوان «شاعران مردمی ۱۰ سال اخیر» در مراسم پایانی هفتمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر معرفی شدند. در مراسم پایانی جشنواره شعر فجر اعلام شد، در این نظرسنجی محمدرضا شفیعی کدکنی، علی معلم دامغانی، محمدعلی بهمنی و فاضل نظری نیز آرای بالایی داشته‌اند. علیرضا قزوه هنگام دریافت جایزه‌اش گفت، این جایزه را به محمدرضا شفیعی کدکنی اهدا می‌کند.
«صبح بنارس» سروده علیرضا قزوه برگزیده یازدهمین دوره جایزه قلم زرین در بخش شعر شد.
«صبح بنارس» سروده قزوه در بخش شعر بیست و یکمین جایزه کتاب فصل به عنوان برگزیده انتخاب و معرفی شد. قزوه پس از اعلام این جایزه گفت: «امروز شنیدم کتاب «صبح بنارس» که شعرهای پنج سال آخر من در هند بود و از سوی انتشارات شهرستان ادب منتشر شده بود، جایزه بیست و یکمین دوره «کتاب فصل» را در بخش شعر به خود اختصاص داده است. ارزش مادی و معنوی این جایزه را تقدیم می‌کنم به زنده یاد محسن پزشکیان، شاعری که در عین شایستگی هرگز فرصت شناخته شدن نیافت. شاعری از اهل مبارزه و اعتراض که از زندانیان زمان شاه بود و در اوایل انقلاب برای دیدار امام به قم می‌رفت که در تصادفی با فرزند کوچکش به دیار باقی شتافتند. خدایشان بیامرزاد.
آثار
از نخلستان تا خیابان ۱۳۶۸
– دو رکعت عشق ۱۳۷۷
-پرستو در قاف ۱۳۷۴
-شبلی و آتش ۱۳۷۵
این همه یوسف ۱۳۷۶
خورشیدهای گمشده ۱۳۷۶
گزیده ادبیات معاصر ۱۳۷۸
قدم زدن در کلمات ۱۳۷۹
عشق، علیه السلام ۱۳۸۱
با کاروان نیزه ۱۳۸۴
پشت هر سنگ خداست ۱۳۸۷
این همه یوسف ۱۳۸۷
من می‌گویم شما بگریید «مرثیهٔ عاشورایی» ۱۳۸۵
-سوره انگور «گزیده اشعار» ۱۳۸۷
صبح بنارس ۱۳۹۱
کلمات الشعرا (تصحیح تذکره) ۱۳۸۹
صبح تان بخیر مردم ۱۳۹۱
مجموعه شعر مستقلی از قزوه با نام ” قصاید بتوقیت بیروت” به زبان عربی با ترجمه موسی بیدج توسط انتشارات “مرکزالحضاره لتنمیه الفکر الاسلامی” بیروت در سال ۲۰۰۸ میلادی منتشر شده است.
مجموعه شعر مستقلی از این شاعر با نام ” Compassionate Deat” با ترجمه محسن کریمی راهجردی توسط انتشارات “اسلامیک گهر دهلی” در سال ۲۰۱۲ میلادی در دهلی نو منتشر شده است.
همچنین مجموعه اشعاری از ایشان به زبان‌های اردو توسط شاعر پارسی سرای پاکستان، سید احمد حسینی شهریار، به زبان روسی توسط خانم دکتر آنا برزینا و به زبان کردی توسط مختار شکری پور ترجمه و آماده نشر شده است.
قزوه در سرودن انواع شعر کلاسیک طبع آزمایی کرده، اما دلبستگی و علاقه‌اش به سرودن غزل و دو بیتی از دیگر انواع شعر، بیشتر است و در غزل سرایی، زبان و شیوه خاصی دارد. شعرش پسند خاطر ادب دوستان قرار گرفته است و در سرودن شعر نو توانمندی قابل قبولی از خود نشان داده است.
